Rys historyczny
14 lutego 1942 r. do Polski dotarła depesza, w której Naczelny Wódz, gen. Władysław Sikorski, rozkazywał: „Dnia 14 lutego 1942 r. (…) w ślad za moim rozkazem l.2926 z dnia 3 IX 1941 r. 1. Znoszę dla użytku zewnętrznego nazwę ZWZ – wszyscy żołnierze w czynnej służbie wojskowej w Kraju stanowią „Armię Krajową” podległą Panu Generałowi, jako jej dowódcy. 2. Stanowisko Pana Generała nosi nazwę Dowódcy Armii Krajowej (…). Naczelny Wódz Sikorski Generał broni”.
Wydawać by się mogło, że jest to po prostu zmiana nazwy. Nic bardziej mylącego. Przede wszystkim przemianowanie ZWZ na AK było istotnym aktem politycznym (…). Przemianowanie ZWZ na Armię Krajową miało także wymiar symboliczny. Wyraźnie ukazywało, że istnieją trzy części Polskich Sił Zbrojnych: Armia Polska na Zachodzie, Armia Polska w ZSRS i Armia Krajowa, z których ta ostatnia prowadziła najintensywniej ówcześnie walkę zbrojną. Innym powodem zmiany nazwy był proces scalania wszystkich konspiracyjnych sił zbrojnych w Polsce (…).
Dlaczego nazwa Armia Krajowa zastąpiła w zbiorowej pamięci Służbę Zwycięstwu Polski i Związek Walki Zbrojnej? Słowo „Armia” brzmi wyraźnie inaczej niż „Służba” czy „Związek”. Jest bardziej bojowe, bardziej wyraźne propagandowo i zdecydowanie bardziej odpowiadające rzeczywistości. W epokowym dziele, wydanym w Londynie w latach czterdziestych, a dotyczącym historii Polskich Sił Zbrojnych, tom poświęcony Polskiemu Państwu Podziemnemu zatytułowany jest „Armia Krajowa”. Można więc powiedzieć, że wydany w lutym 1942 r. rozkaz był niejako usankcjonowaniem istniejącej sytuacji. Żołnierze podziemia czuli się bardziej żołnierzami podziemnej armii niż członkami konspiracyjnego związku czy służby. Nazwa ta, według nich, zdecydowanie bardziej wiarygodnie określała ich działalność. Choćby dlatego warto zapamiętać tę datę – 14 lutego 1942 r.
Fragment artykułu prof. Piotra Niwińskiego IPN Gdańsk („Biuletyn IPN”, nr 1-2/2007) źródło: www.gdansk.ipn.gov.pl
Armia Krajowa
Głównym celem Polskiego Pastwa Podziemnego była walka z okupantem i przywrócenie niepodległej Rzeczypospolitej w jej przedwojennych granicach. Do realizacji tego celu potrzebne były siły zbrojne, które zdolne byłyby tę walkę podjąć. Siłą taką była Armia Krajowa, która w swym szczytowym momencie liczyła ponad 300 tys. żołnierzy. Historia tej wielkiej i świetnie zorganizowanej konspiracji wojskowej, to historia walki i bohaterstwa narodu polskiego, którego umiłowanie Ojczyzny pchało do całkowitego poświęcenia, z ofiarą życia włącznie.
Armia Krajowa była armią wyjątkową. Składała się wyłącznie z ochotników, którzy zdecydowali się podjąć walkę niemal wyłącznie z powodów ideowych. Jej żołnierze na co dzień nie różnili się od osób cywilnych, poza tym, że mieli przydziały służbowe, przechodzili szkolenia wojskowe, byli w ciągłej gotowości do akcji i przygotowywali się do powstania powszechnego. W oczekiwaniu na jego wybuch, AK stosowała tzw. „partyzantkę miejską”, która polegała na tym, iż aktów zbrojnych dokonywali ludzie noszący się po cywilnemu i – do momentu rozpoczęcia akcji – trzymający broń w ukryciu. Posiadała rozbudowane struktury i cieszyła się ogromnym autorytetem we wszystkich warstwach społecznych narodu polskiego. Prowadziła różnorodne formy walki: od sabotażu po akcje zbrojne, a jej działania wpłynęły w dużym stopniu na przebieg II wojny światowej i pokonanie III Rzeszy.
źródło: www.edukacja.ipn.gov.pl
Przysięga żołnierzy Armii Krajowej
(Przyjmowany)
W obliczu Boga Wszechmogącego i Najświętszej Maryi Panny, Królowej Korony Polskiej, kładę swe ręce na ten Święty Krzyż, znak Męki i Zbawienia, i przysięgam być wiernym Ojczyźnie mej, Rzeczypospolitej Polskiej, stać nieugięcie na straży Jej honoru i o wyzwolenie Jej z niewoli walczyć ze wszystkich sił – aż do ofiary życia mego. Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej i rozkazom Naczelnego Wodza oraz wyznaczonemu przezeń Dowódcy Armii Krajowej będę bezwzględnie posłuszny, a tajemnicy niezłomnie dochowam, cokolwiek by mnie spotkać miało.
(Przyjmujący)
Przyjmuję Cię w szeregi Armii Polskiej, walczącej z wrogiem w konspiracji o wyzwolenie Ojczyzny. Twym obowiązkiem będzie walczyć z bronią w ręku. Zwycięstwo będzie Twoją nagrodą. Zdrada karana jest śmiercią.
www.facebook.com/powzam
