Powstanie styczniowe było największym zrywem niepodległościowym XIX wieku. 22 stycznia 1863 r. w Warszawie ukonstytuował się Rząd Narodowy, który wezwał „naród Polski, Litwy i Rusi” do walki przeciw carskiemu zaborcy. Nierówna walka z rosyjskim imperium trwała do jesieni 1864 r., a na Podlasiu – gdzie walczył powstańczy oddział ks. Stanisława Brzóski – do wiosny 1865 r. Cena za marzenia o niepodległej Polsce była ogromna – po stłumieniu powstania Polaków dotknęły liczne represje, m.in. konfiskata majątków szlacheckich, kasacja klasztorów na obszarze Królestwa Polskiego, wysokie kontrybucje i wszechobecna rusyfikacja. Władze carskie skazały na śmierć ok. 700 powstańców, a 38 tys. osób zesłały w głąb Rosji.
Powstanie styczniowe w Powiecie Zamojskim
Krasnobród
„Szczególnie silnym echem odbiło się powstanie styczniowe, kiedy to 24 marca 1863 r. oddział powstańczy Marcina Lelewela-Borelowskiego, w okolicy istniejącej obecnie kaplicy Św. Rocha, stoczył krwawą bitwę z Moskalami. W wyniku bitwy poległo 42 powstańców, natomiast Moskale stracili kilkakrotnie więcej żołnierzy. Poległym powstańcom na ich mogile społeczeństwo Krasnobrodu w 1930 roku wystawiło pomnik kuty w kamieniu. Przedstawia on orła trzymającego w dziobie rozerwane kajdany. Po upadku powstania, w ramach restrykcji za patriotyczną postawę krasnobrodzian, car odebrał prawa miejskie i dokonał kasaty zakonu Dominikanów. Prawa miejskie przywrócono dopiero 1 stycznia 1995 roku.”
Źródło: krasnobrod.pl
Zwierzyniec
„Powstanie styczniowe zaznaczyło się zwycięską bitwą pod pobliską Panasówką. Jej śmiertelne ofiary, z węgierskim ochotnikiem mjr Edwardem Nyary, złożono we wspólnej mogile na skraju miejscowości. W 1901 r. pomoc i schronienie znalazł tu zbieg z Petersburga, Józef Piłsudski. Ordynaccy leśnicy pomogli mu przedostać się nielegalnie przez granicę z Galicją na Tanwii.”
Źródło: zwierzyniec.info.pl
www.facebook.com/powzam
